İlkokul Öğrencilerinin Dijital Oyun Bağımlılık Eğilimlerinin Ebeveyn Stratejileri Açısından İncelenmesi

##plugins.themes.academic_pro.article.sidebar##

Yayınlanmış Kas 8, 2023
Download
PDF
Statistic

İstatistikler

Ölçüm Çağrılıyor ...
Cilt 3 Sayı 3 (2023): Aralık 2023

##plugins.themes.academic_pro.article.main##

Kübra Yerlikaya Alim
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
https://orcid.org/0000-0001-7338-4234
Mustafa Ersoy
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
https://orcid.org/0000-0002-7320-8844

Özet

Günümüzde bilgisayar ve benzeri donanımlara erişimin kolaylaşması bununla birlikte gün geçtikçe şehir yapılanmasının da fiziksel oyun oynamak için elverişliliğini kaybetmesi neticesinde çocuklar için ev ortamında sanal oyunlar oynamak dışarıda vakit geçirmekten daha cazip görünmekte ve bu durum video oyunlarını devamlı olarak oynama gibi bağımlılık oluşturacak sonuçlar doğurabilmektedir. Bu araştırmada ilkokul kademesinde öğrenimine devam eden ilkokul öğrencilerinin dijital oyun oynamaya karşı geliştirmiş oldukları ya da olabilecekleri bağımlılıkların önlenebilmesi ve düzeltilebilmesi için ebeveynlerin uygulamış oldukları çeşitli stratejilerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda araştırmanın problem sorusu: “İlkokul kademesinde öğrenimine devam eden ilkokul öğrencilerinin dijital oyun oynamaya karşı geliştirmiş oldukları bağımlılıkların önlenebilmesi için ebeveynlerin uygulamış oldukları stratejiler ve sıklık düzeyleri nelerdir?” şeklindedir. Araştırma metodolojisi olarak nicel araştırma yöntemi, araştırma deseni olarak da tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın evreni Sivas ili Merkez ilçesinde ilkokullarda öğrenim gören öğrencilerin ebeveynlerinden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise 341’i kadın (anne), 134’ü erkek (baba) olmak üzere Sivas ili Merkez ilçesinde bulunan 10 farklı ilkokuldan seçilen 475 ebeveynden oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler doğrultusunda “Dijital Oyun Ebeveyn Rehberlik Stratejileri” ölçeği ve kişisel bilgi formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda ebeveynlerin, dijital oyunların etkileri üzerine çocukları ile konuşması, onlara rehberlik etmesi gibi gerekli önlemleri alabilmelerini sağlayacak stratejileri kapsayan aktif strateji uygulamalarını tercih ettikleri, bununla birlikte uygulanan stratejilerin içeriğinde genel olarak çocukların kullandıkları sanal ortamların denetimlerini elinde tutan ebeveynlerin elektronik cihazların kullanım sürelerini sınırlandırıldıkları, mola çalışması yaptıkları, dijital içerikleri önceden denetledikleri, çocukları başarı duygusunun sanat ya da spor faaliyetleri gibi farklı alanlara yönlendiren özgüven artırıcı çalışmalara teşvik ettikleri ve de aile içi iletişimi kuvvetlendirdikleri sonucuna ulaşılmıştır.


 

##plugins.themes.academic_pro.article.details##

TrDoi
https://trdoi.org/10.27579808/e-ijpa.104
Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıtır.

Atıf için
Yerlikaya Alim, K., & Ersoy, M. (2023). İlkokul Öğrencilerinin Dijital Oyun Bağımlılık Eğilimlerinin Ebeveyn Stratejileri Açısından İncelenmesi. E-Uluslararası Pedandragoji Dergisi, 3(3). Erişim bağlantısı: https://www.e-ijpa.com/index.php/pedandragoji/article/view/104

Referanslar

  1. Abukan, B. (2014). Maslowun ihtiyaçların çözümü kuramına göre kendini gerçekleştirme ve bilgelik ilişkisi: Yaşlılar üzerinde bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü).
  2. Akandere, M. (2013). Eğitici Okul Oyunları (4. Basım). Ankara: Nobel.
  3. Aksel, N. (2018). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılığı ile öz denetim ve sosyal eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Master's thesis, Sosyal Bilimler Entitüsü).
  4. Aktaş, B. ve Bostancı, N. (2021). Covid-19 pandemisinde üniversite öğrencilerindeki oyun sınırlarını ve pandeminin dijital oyun oynama durumlarına etkisi. Bağımlılık Dergisi, 22 (2), 129-138.
  5. Aküzüm, C., Baran, E., & Çelebi, S. (2022). Okul öncesi dönemde ebeveyn tutumları ile dijital oyun bağımlılığı eğilimi arasındaki ilişki. Electronic Turkish Studies, 17(3).
  6. Arslan, A. (2022). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıklarının öz-yeterlik düzeylerine etkisi: yapısal eşitlik modeli çalışması. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13 (5) , 132-150. DOI: 10.19160/e-ijer.1135981
  7. Bağatarhan, T. (2023). Okul Öncesi Dönem Çocuklarında Dijital Oyun Bağımlılık Eğilimi ve Problem Davranışlar. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14 (5) , 179-193. DOI: 10.19160/e-ijer.1342294
  8. Budak, K. S. (2020). Okul öncesi dönem çocukları i̇çin dijital oyun bağımlılık eğilimi ölçeğinin ve dijital oyun ebeveyn rehberlik stratejileri ölçeğinin geliştirilmesi, problem davranışlarla ilişkisinin incelenmesi (Master's thesis, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
  9. Büyüköztürk, Ş. 2019. Veri Analizi El Kitabı (25. Baskı). Ankara: Pagem A Yayıncılık.
  10. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. Ve Demirel, F. 2019. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Atıf İndeksi, 2017, 1-360.
  11. Creswell, Jw (2017). Eğitim Araştırması: Nicel Planlama, Yürütme ve Değerlendirme (Cilt 7). Prentice Hall Upper Saddle Nehri, Nj.
  12. Cömert, I. T., Kayıran, S. M. (2010). Çocuk ve ergenlerde internet kullanımı. Çocuk Dergisi 10 (4): 166-170.
  13. Dursun, A., & Çapan, B. E. (2018). Ergenlerde dijital oyun bağımlılığı ve psikolojik ihtiyaçlar. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 128-140.
  14. Erden, E., & Bulut, S. (2023). İlkokul ve Ortaokul Öğrencilerinde Dijital Oyun Bağımlılığı ve Yalnızlık. İbn Haldun Çalışmaları Dergisi, 8(2), 127-138.
  15. Ersoy, M., & Arseven, İ. (2021). Examination of teacher candidates’ social media addictions and academic procrastination behaviors according to various variables. E-Uluslararası Pedandragoji Dergisi, 1(1), 87–105. Erişim bağlantısı: https://www.e-ijpa.com/index.php/pedandragoji/article/view/31
  16. Göldağ, B. (2018). Lise öğrencilerinin dijital oyun bağımlılık düzeylerinin demografik özelliklerine göre incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1287-1315.
  17. Green, Cs ve Bavelier, D. (2003). Aksiyon video oyunu görsel seçici dikkati değiştirir. Doğa, 423 (6939), 534-537.
  18. Güllü, M., Arslan, C., Dündar, A. ve Murathan, F. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyun bağımlılıklarının incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9: 89-100.
  19. Güvendi, B., Demir, G. T., & Keskin, B. (2019). Ortaokul öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığı ve saldırganlık. OPUS International Journal of Society Researches, 11(18), 1194-1217.
  20. Hazar, Z., & Hazar, M. (2017). Digital game addiction scale for children çocuklar için dijital oyun bağımlılığı ölçeği. Journal of Human Sciences, 14(1), 203-216.
  21. Hazar, Z., & Hazar, E. (2019). Üniversite öğrencileri için dijital oyun bağımlılığı ölçeği (Uyarlama çalışması). Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 308-322.
  22. Hazar, Z., Demir, G. T., Namlı, S., & Türkeli, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağimliliği ve fiziksel aktivite düzeyleri arasindaki ilşkinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(3), 320-332.
  23. Kadim M. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin oyun öğretimine ilişkin öz yeterliliklerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi) Bolu, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  24. Kaya, Z., Vangölü, M. S., Özdemir, M. & Marufoğlu, M. (2023). Lise Öğrencilerinin Dijital Bağımlılık ve İyi Oluş Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14 (1) , 117-138. DOI: 10.19160/e-ijer.1173642.
  25. Kestane, M., & Ilgar, M. Z. (2020). İlköğretim çağındaki öğrencilerin dijital oyun bağımlılığının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Biruni Sağlık ve Eğitim Bilimleri Dergisi (BSEBD), 4,7.
  26. Lee, K.M. ve Peng, W. (2006). “What do we know about social and psychological effects of games?: A comprehensive review of current literature. Playing video games: Motives, responses, and consequences”, Ed. P. Vorderer & J. Bryant. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates: s. 325-345.
  27. Lemmens, Js, Valkenburg, Pm ve Peter, J. (2009). Ergenler için bir oyun bağımlılığı ölçeğinin geliştirilmesi ve doğrulanması. Medya Psikolojisi, 12 (1), 77-95.
  28. Mustafaoğlu, R., & Yasacı, Z. (2018). Dijital oyun oynamanın çocukların ruhsal ve fiziksel sağlığı üzerine olumsuz etkileri. Bağımlılık Dergisi, 19(3), 51-58.
  29. Oğuzkan, A. F. (1981). Eğitim Terimleri Sözlüğü, (2. Baskı). Ankara: Tdk Yayınları.
  30. Özdemir, M. & Karaboğa, M. T. (2021). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun bağımlılıkları ve sosyal eğilimleri. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12 (5) , 17-35. DOI: 10.19160/e-ijer.994099
  31. Özmen, M. (2019). Ortaokul öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığı düzeyinin yordanması (Master's thesis, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
  32. Piaget, J. (2000). Piaget’s theory of cognitive development. Childhood cognitive development: The essential readings, 2, 33-47.
  33. Soyöz-Semerci, Ö. U., & Balcı, E. V. (2020). Lise öğrencilerinde dijital oyun bağımlılığı üzerine bir alan araştırması: Uşak örneği. Journal of Humanities and Tourism Research, 10(3), 538-567.
  34. Talan, T., & Kalınkara, Y. (2020). Ortaokul öğrencilerinin dijital oyun oynama eğilimlerinin ve bilgisayar oyun bağımlılık düzeylerinin incelenmesi: Malatya ili örneği. Journal of Instructional Technologies and Teacher Education, 9(1), 1-13.
  35. Toprakçı, E. (2005). Türkiye’deki okul yöneticisi ve öğretmenlerin evlerindeki bilgisayarı mesleki amaçlı kullanım profilleri (Sivas ili örneği) The Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET 4(3), 129-144. Retrieved: http://www.tojet.net/articles/v4i2/428.pdf
  36. Toprakçı, E. (2006) Perceptions related to information and communication technologies (ıct) by managers and teachers in the primary and the secondary schools (The example of Sivas)-Eurasian Journal of Educational Research (EJER)-Eğitim Araştırmaları Dergisi, Sayı: 24, 180-187. Retrieved: https://www.erdaltoprakci.com.tr/wp-content/uploads/2019/01/perceptions-related-to-ICT2.pdf
  37. Toprakçı, E. (2007). The profiles of the use of the internet for study purposes among university students, The Turkish Online Journal of Educational Technology - TOJET 6(3), 129-145 ERIC No: ED500215 Full Paper: https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1102629.pdf
  38. Toprakçı, E. (2017). Sınıf yönetimi. (3.Baskı), Pegem Akademi Yayınevi.
  39. Yalçın Irmak, A., & Erdoğan, S. (2015). Dijital oyun bağımlılığı ölçeği Türkçe formunun geçerliliği ve güvenilirliği. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16.
  40. Yeşiltaş, E. & Cevher, S. (2022). Trends in research on the use of digital games in education. E-International Journal of Educational Research, 13 (4), 39-56. DOI: 10.19160/e-ijer.1107500
  41. Yiğit, E., & Günüç, S. (2020). Çocukların dijital oyun bağımlılığına göre aile profillerinin belirlenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 144-174.
  42. Young, K. (2009). Understanding online gaming addiction and treatment ıssues for adolescents. The American Journal Of Family Therapy, 37: 355–372.
  43. Zehir, H., Zehir, K., Ağgül-Yalçın, F., ve Yalçın, M. (2019). Okul öncesi dönemde çocukların teknolojik araç kullanımı ve ailelerin bu araçların kullanımını sınırlandırmada kullandığı stratejiler. Curr Res Educ, 5(2), 88-103.