İlkokul Müdürlerinin Karar Verme Sürecini Etkileyen Faktörler

##plugins.themes.academic_pro.article.sidebar##

Yayınlanmış Nis 30, 2021
Download
PDF
Statistic

İstatistikler

Ölçüm Çağrılıyor ...
Cilt 1 Sayı 1 (2021): Nisan 2021

##plugins.themes.academic_pro.article.main##

Osman Ferda Beytekin
Ege Üniversitesi
Fatih Kılıç
Milli Eğitim Bakanlığı

Özet

Bu araştırmada ilkokul müdürlerinin karar vermelerini etkileyen öğrenci, öğretmen ve çevresel faktörleri ortaya çıkararak uygulayıcılara ve alanyazına katkı sağlanması amaçlanmaktır. Araştırma, nitel türde betimsel tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda araştırmanın çalışma grubunu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi ile seçilen İzmir ili Konak ilçesinde bulunan 12 ilkokul müdürü oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kullanılan yarı yapılandırılmış görüşme formu eğitim yönetimi alanında üç uzman görüşüne başvurularak araştırmacılar tarafından geliştirilerek kullanılmıştır. İlkokul müdürlerinin karar vermelerini etkileyen çevresel, öğretmen ve öğrenci kaynaklı faktörleri ortaya çıkarmak amacıyla okul müdürleri ile yüz yüze görüşmeler yapılarak yarı yapılandırılmış görüşme formları uygulanmıştır. Elde edilen veriler içerik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Bu araştırmanın sonuçlarına göre ilkokul müdürlerinin karar verme sürencinde öğrenci kaynaklı; aile yapısı ve sosyo ekonomik durum, öğretmen kaynaklı; kurumsal aidiyet ve değer görme, çevresel kaynaklı; sosyo ekonomik durum, kültürel etkenler ve fiziki sosyal koşulların etkili olduğu görülmektedir. Uygulayıcılara; çevresel unsurların kültürel değerlerini dikkate almaları ve tüm paydaşları karar verme sürecine dâhil ederek çoğunluğun benimseyebileceği kararlar almaları önerilebilir. Araştırmacılara ise okul yöneticilerinin karar vermelerini etkileyen diğer unsurları da içeren nicel ve nitel karma desende çalışmalar yapmaları önerilebilir.

##plugins.themes.academic_pro.article.details##

TrDoi
https://trdoi.org/10.27579808/e-ijpa.19
Creative Commons License

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıtır.

Atıf için
Beytekin, O. F., & Kılıç, F. (2021). İlkokul Müdürlerinin Karar Verme Sürecini Etkileyen Faktörler. E-Uluslararası Pedandragoji Dergisi, 1(1), 37–54. Erişim bağlantısı: https://www.e-ijpa.com/index.php/pedandragoji/article/view/19

Referanslar

  1. Acıbozlar, O. (2006), Yönetici hemşirelerin karar verme stratejileri ve yaratıcılık düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim AnabilimDalı, İstanbul
  2. Altun, B. ve Sarpkaya, R. (2017). Eğitim yönetiminde politik modeller. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 1-12.
  3. Altunay, E. ve Ercan, G. (2015). İlkokul ve ortaokul yöneticilerinin kişilik özellikleri ile karar verme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 34, (2). 120-143. DOİ: 10.7822/omuefd.34.2.8
  4. Balıkçı, A. ve Akbaşlı, S. (2013). Okul yöneticisi ve öğretmen görüşlerine göre okul yöneticiliğinin meslekleşmesinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2). 366-377
  5. Blase, J. & Blase, J. (1999). Effective instructional leadership. Journal of Educational Administration, 38(2), 130-141.
  6. Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2(13).75-93.
  7. Bakioğlu, A. ve Demiral, S. (2013). Okul yöneticilerinin belirsizlik durumlarını algılama ve karar verme tarzları, Eğitim Bilimleri Dergisi. 38, 9-35 DOI: 10.15285/EBD.2013385564
  8. Başaran, İ. E. (1988). Eğitim yönetimi. Ankara: Gül Yayınları.
  9. Bilgin, T. (1996). Zonguldak merkez ilköğretim okullarındaki öğretmenlerin okul yönetimince alınan kararlara katılabilme derecelerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  10. Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi.
  11. Bursalıoğlu, Z. (1982). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  12. Cansoy, R., Polatcan, M. ve Parlar, H. (2020). Paternalistic school principal behaviours and teachers’ participation in decision making: The intermediary role of teachers’ trust in principals. Research in Educational Administration & Leadership, 5(2), 553-584. DOI: 10.30828/real/2020.2.8
  13. Carlyon, T. & Fisher, A. (2012). What informs primary school principals' decision- making in relation to teacher placement in class levels?, Australian Journal of Education, 1(56), 68-82. doi.org/10.1177/000494411205600106
  14. Chatoupis, C. (2007). “Decision Making in Physical Education: Theoretical Perspectives”, Studies in Physical Culture and Tourism, Vol:14, No:2, 195-204
  15. Çelikten, M. (2001). Etkili okullarda karar süreci. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 11,(1).1-12
  16. Çelikten, M. (2000). Etkili okullarda karar süreci. Milli Eğitim Dergisi, 11.
  17. Demir Yıldız, C. ve Dönmez, B. (2017). Ekolojik sistemler kuramı çerçevesinde yöneticilerin karar verme davranışını etkileyen faktörlerin incelenmesi. International Periodical for the Languages, - Electronic Turkish Studies, 12/28. ISSN: 1308-2140
  18. Deniz, Ü. ve Akbaşlı, S. (2018). Oyun teorisi bağlamında eğitim örgütlerinde karar verme. C. T. Uğurlu, K. Beycioğlu, S. Koşar, H.
  19. Kahraman ve F. K. Şermin (Ed.), Eğitim yönetimi araştırmaları [e-kitap] içinde (s. 238-245). Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yayıncılık
  20. Dunn, M. (2020). "Aile-Okul Ortaklığının Kurulması için Ana Liderlik" Walden Tezleri ve Doktora Çalışmaları . 8531. https://scholarworks. waldenu. edu/dissertations/8531
  21. Erdem, A. R. (2002). Öğrenen okulu yaratacak bildiriler, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  22. Erdoğan, L. (2004), Okul Yönetimi ve Öğretim Liderliği. Sistem Yayıncılık, İstanbul.
  23. Galottı, M. K., Ciner, E., Altenbaumer, E. H., Geerts, J.H., Rupp, A., Woulfe, J., (2006). “Decision – Making Styles in a Real – Life Decision: Choosing a College Major” Personality and Individual Differences, Vol:41, 629-639
  24. Göksoy, S. (2014). Okul yönetiminde karara katılım. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 253-268.
  25. Gürsel, M. (1997). Okul Yönetimi. Konya: Mikro Yayınları.
  26. Helvacı. M. A. ve Aydoğan, İ. (2011) Etkili okul ve etkili okul müdürüne ilişkin öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 4,(2), 41-60
  27. Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel
  28. Izgar, G. ve Altınok, V. (2013). Okul yöneticilerinin karar verme stratejileri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi. 8,(2). 41-55
  29. Karabağ Köse, E. ve Güçlü, N. (2017). Okul müdürlerini liderlik stilleri, okullarda karara katılım ve örgütsel öğrenme arasındaki ilişkiler. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 9,(2). 209-224
  30. Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
  31. Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma Teknikleri ve İstatistik Yöntemleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
  32. Kurban, C. ve Yaşar, M. (2017). Bireysel algılarına göre okul yöneticilerinin karar verme stilleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 10(1), 170-190. DOInumber: http://dx.doi.org/10.5578/keg.26430
  33. Kurt, Ü.(2003). “Karar Verme Sürecinde Yöneticilerin Kişilik Yapılarının Etkileri”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  34. Kuzgun, Y. (2000). Meslek danışmanlığı: Kuramlar, uygulamalar. Ankara: Nobel Yayınları.
  35. Mokoena, S. (2011) Participative decision-making: perceptions of school stakeholders in South Africa, Kamla-Raj, 2,(29). 119-131.
  36. Mau, W. C. (2000). “Cultural Differences in Career Decision-Making Styles and Self-Efficacy”. Journal of Vocational Behavior, Vol.57 (3), 365-378.
  37. Olcum, D. ve Titrek, O. (2015). The effect of school administrators’ decision-making styles on teacher job satisfaction. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 197 (2015) 1936–1946.
  38. Özdemir, A. N. ve Alpaydın, Y. (2018). Yükseköğretim kurumlarında akademik yayıncılık: Üniversite dergilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yükseköğretim Dergisi, 8(1), 9–22. doi:10.2399/yod.17.026
  39. Özdoğru, M. ve Aydın, B. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin karara katılma durumları ve istekleri ile motivasyon düzeyleri arasındaki ilişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 357-367
  40. Phillips, S.D., Pazienza, N. J., & Ferin, H. H. (1984). Decision Making Styles And Problem Solving Appraisal. Journal of Conseling Psychology. 31,4, 497-502
  41. Pfeffer, J. (1999). Güç merkezli yönetim: Örgütlerde politika ve nüfuz. İstanbul: Boyner Holding.
  42. Richard, M. I. (1996). Öğretmenlerin karar verme gücü ve okul çatışması, Amerikan Sosyoloji Derneği, 2,(69). 159-176. DOI: 10.2307 / 2112804
  43. Ratcliff, D. (1995). Validity and reliability in qualitative research.
  44. Santana, V. L., Feliciano, G. &, B. Jiménez, L. (2012). Decision making and gender in secondary school. Universidad de La Laguna. Facultad de Educación. Departamento de Didáctica e Investigación Educativa. 357-387. DOI: 10.4438/1988-592X-RE-359-098.
  45. Sezer, Ş. (2016). Okul müdürlerinin görev öncelikleri ve karar alma süreçlerini etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 121-137. DOI: 10.17679/iuefd.17311445
  46. Simon, H. (1976). Administrative behavior a study of decision: Making processes in administrative organization (3. Baskı). New York, United States of America: The Free Press.
  47. Somech, A. (2010). Participative decision making in schools: A mediating-moderating analytical framework for understanding school and teacher outcomes. Educational Administration Quarterly, 46(2), 174-209.
  48. Tekin, Ö. A. ve Ehtiyar, V. R. (2010). Yönetimde karar verme: Batı Antalya bölgesindeki beş yıldızlı otellerde çalışan farklı depertman yöneticilerinin karar verme stilleri üzerine araştırma, Journal of Yasar University, 20(5), 147-170
  49. Thunholm, P. (2004). Decision-Making Scale: Habit, Style or Both, Personality and Individual Differences, Vol:36, s.931 – 944.
  50. Toprakçı, E. (2013). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem
  51. Toprakçı, E ve Arslan, M (2016). Yönetim süreci bağlamında sendikalardaki eğitsel faaliyetlerin yönetimi. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi. 2,(2).
  52. Turan, S. , Yıldırım, N. ve Aydoğdu, E. (2012) Okul müdürlerinin kendi görevlerine ilişkin bakış açıları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. 2,(3).
  53. Üzüm, H. ve Kurt, T. (2019). Okullarda katılımcı karar verme sürecinin incelenmesi. JRES, 6(1), 95-112.
  54. Wadesango, N. (2012). The influence of teacher participation in decision-making on their occupational morale. Journal of Social
  55. Sciences, 31(3), 361-369.
  56. Yaylacı, A, F. ve Beldağ, A. (2015). Karar verme sürecinde okul yöneticileri ve değerler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1). 165-176.
  57. Yıldız, K. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin karar verme stilleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 24(24). 104-133
  58. Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin yayıncılık.
  59. Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2011). Göreve yeni başlayan özel dershane öğretmenlerinin kurumlarındaki çalışma koşullarına ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 635-650.